dla czegoś
  • niejasne pytanie
    15.10.2015
    15.10.2015
    Witam.
    Mam pytanie związane z wymową c'h. Nigdzie nie ma informacji na ten temat. Czy czyta się to po prostu jako ch, czy może jakoś inaczej i w jaki sposób się to akcentuje?
  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • obtoknąć i pozbadnąć
    1.10.2003
    1.10.2003
    W rodzinie mojej żony zetknąłem się z nowymi dla mnie słowami: obtoknąć 'lekko opłukać' i pozbadnąć 'zlekceważyć'. Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy są to słowa gwarowe, czy przestarzałe, czy może jakieś nieprawidłowe formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Grzegorz Jacoń.
  • podziękowanie
    5.06.2003
    5.06.2003
    Szanowni Państwo
    Mam w podręczniku polecenie: „Napisz podziękowanie dla kogoś, kto pomógł ci w podjęciu ważnej decyzji”. Powinno być: podziękowania dla kogoś czy podziękowania komuś?
    Będę wdzięczna za pomoc,
    Jolanta Stecewicz
  • po 7. miesiącu

    19.11.2023
    19.11.2023

    „po” — odniesienie do czasu.


    Pytanie może i filozoficzne, ale co dokładnie oznacza/jak rozumieć stwierdzenie:

    Coś jest dozwolone „po 7. miesiącu” [rozpoczętym czy ukończonym?], np. Dziecko może spożywać coś po 7. miesiącu. Czyli dziecko ma 7 miesięcy i jeden dzień [i to już jest ten moment „po”], czy ukończony 7. miesiąc [dopiero po minięciu pełnego miesiąca jest „po”]?

    Dla mniej bardziej zrozumiałe byłoby w tym przypadku zapisanie „od 8. miesiąca”.

    W odniesieniu do godziny, np. po 16-tej to 16:15 i każda późniejsza godzina jest już właściwym czasem, nie czekam do godziny 17:00 [do minięcia pełnej godziny 16:00 aby coś rozpocząć].

  • Poprawność wyrażeń
    23.12.2015
    23.12.2015
    Czy poniższe wyrażenia są poprawne:
    w myśl art. 128KC
    art. 19 KC mówi ….
    co do zasady art. 78 KC zawiera …..
    według art. 12 KC….. ?
  • Posiadać dostęp

    26.06.2021
    26.06.2021


    Czy poprawne jest wyrażenie posiadać dostęp do czegoś? Czy nie powinno użyć się zamiast tego mieć dostęp?

    Pewnie czas temu Rada Języka Polskiego pisała „Posiadać znaczy ‘być właścicielem czegoś, co ma dużą wartość materialną, np. nieruchomości, ziemi, zasobów pieniężnych itp.'”. Nie dopuszczano  dostępu do pojęć abstrakcyjnych.

    Natomiast obecnie słownik PWN podaje także inne możliwości:

    «mieć jakieś możliwości, dysponować czymś»

    https://sjp.pwn.pl/sjp/posiadac-I;2505655.html

  • pożyczyć i wynająć
    24.09.2007
    24.09.2007
    Witam!
    Jak należy rozumieć ogłosznie „Wynajmę mieszkanie”: że ktoś poszukje mieszkania do wynajęcia czy że ma do wynajęcia? Czy czasownik wynajmę należy do jakieś grupy czasowników, dla których bez dodatkowego zaimka czy przyimka trudno jest określić znaczenie zdania? Podobnie można pożyczyć od kogoś lub komuś, w angielskim są na to np. dwa słówka, borrow i lend.
    Pozdrawiam
    Jarek
  • środki specjalne
    4.12.2001
    4.12.2001
    Dzień dobry, Panie Profesorze,
    od dawna borykam się z problemem: określenie środki specjalne jako forma organizacyjna kreślona w ustawie o finansach publicznych (poprzez którą gromadzone są i wydawane pieniądze). Czy mówi się: „Wydaję pieniądze ze środka specjalnego”, czy też „… ze środków specjalnych"? Publikacje, nawet rozporządzenia, wyroki sądowe, stosują liczbę pojedynczą – czy aby prawidłowo?

    Dziękuję za odpowiedź,
    z poważaniem Jolanta Skuczyńska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego